Veći dio Gore u sastavu Nacionalnog parka Šara

Proširenje na preko 53 hiljada hektara

Nacionalni park je zaštićeno područje prirode jednoga kraja, koje se svojom jedinstvenom florom i faunom, prirodnim vrijednostima ili rijetkostima razlikuje od običnih prirodnih cjelina. Nacionalni parkovi imaju sa naučnog, kulturnog i društvenog aspekta veliki značaj za zemlju na čijoj se teritoriji nalaze, a mogu služiti za odmor i rekreaciju, istraživanja i zaštitu.

Od decembra prošle godine veći dio Gore je pripojen Nacionalnom parku Šara. Nacionalni Park Šara sada obuhvata površinu od 53.469 ha i prostire se na teritorijima opština: Kačanik, Štrpce, Suvareka, Prizren i Dragaš, granice su utvrđene zakonom koji je donijela Skupština Kosova, 13. decembra 2012. godine (ZAKON O NACIONALNOM PARKU “ŠARA”  -  Zakon br. 04/L-087).

Prije usvajanja zakona centralna vlast, lokalne samouprave opština u kojima se Nacionalni Park proširuje i strane organizacije (UNDP) javnim debatama su pokušale da upoznaju javnost. Međutim, kako to inače biva na Kosovu, javne debate i skupovi sa građanima su bili dosta slabo organizovani i mali broj građana je bio upoznat sa proširenjem Nacionalnog Parka Šara. Kroz narod su počele kružiti razne dezinformacije. Najveći prezenteri u negativnom smislu, su lokalni šumari, koji zastrašuju građane izjavama da privatno vlasništvo koje je proglašeno dijelom Nacionalnog parka će biti na neki način otuđeno i da vlasnik neće moći koristiti pašnjake i prirodna dobra.

Istina je sasvim drugačija. Po članu 3 (Zakon br. 04/L-087) stoji da će se na teritoriji Nacionalnog Parka Šara uspostaviti režim zaštite po zonama:

Prva zona će obuhvatiti teritoriju Nacionalnog parka Šara sa posebnim prirodnim vrijednostima, rijetkim i ugroženim biljkama i životinjama i tipovima staništa u uslovima divlje prirode. Ova zona će biti pod strogom zaštitom;

Druga zona će obuhvatati teritoriju Nacionalnog parka Šara sa posebnim ekosistemima, predionim vrijednostima i drugim prirodnim vrijednostima gdje se može obaviti ekoturizam, tradicionalna poljoprivreda i djelatnosti koje nisu u suprotnosti sa ciljevima zaštite;

I na kraju Treća zona će obuhvatati dijelove teritorije Nacionalnog Parka Šara gdje se može obaviti: izgradnja, reizgradnja, zaštita tradicionalnih objekata i rekreacija, turizam i potrebe stanovništva u teritoriju Nacionalnog Parka, kao i korištenje pašnjaka i privredno korištenje prirodnih dobara po Zakonu za Zaštitu Prirode kao i u harmonizaciji sa dotičnim zakonima i Prostornom Planom Nacionalnog Parka.

Ministarstvo za Sredinu i Prostorno Planiranje je dužno da formira kancelarije Nacionalnog Parka u svim opštinama i te kancelarije će u najkraćem vremenskom roku izlaziti na teren i sa građanima će formirati zone Nacionalnog Parka.

Građani koji će biti uključeni u Nacionalni Park imaće koristi i privilegiju da žive u zaštićenoj, čistoj, životnoj sredini. Ali do tada sami građani kao i svi organi vlasti moraju promijeniti svoje loše navike i konkretnim akcijama sakupljanja smeća i čišćenjem postojećih divljih deponija doprinjeće da Šar Planina kao prostorna cjelina koja se odlikuje prirodnim vrijednostima i rijetkostima, sa očuvanim šumama, velikim brojem značajnih šumskih i ostalih ekosistema, izrazitim brojem očuvanih endemičnih  vrsta, kao kulturno-historijskim, pejzažnim, sportskim, rekreativnim i turističkim vrijednostima opravda cilj i ostane zaštićeno područje sa jedinstvenom florom i faunom.

Foto&tekst: Admir Idrizi

Spring fire

                                     The wires from the burning tires

Text and photo Credit:

© Admir Idrizi/AljabakPhoto
`

Every year, with the arrival of spring, sometime in early March, the children begin with preparation of the Spring fire. Children were divided into two groups are competing over who will collect tires, old shoes and spruce for the Spring fire.
Children those days are like soldiers, have their chief, and they are very active and very playful. In looking around the old tires, the house takes old clothes and shoes, and in the nearby forests collected spruces.
Competition between the two groups lasted until the beginning of May, when the separate sites, preparing Spring fire. That day, the winner of that group, which has a higher fire. However, every year the winners were two groups. Both groups claim that their Spring fire, was the largest. And judges do not, so until next spring recounts that day, and every boy brags that the fire from his group was the largest.

Thereafter remain destroyed meadow, grass and trees.
_________________________________________________________

PROLJETNA VATRA

Svake godine, sa dolaskom proljeća, negde početkom marta, deca počinju sa pripremom za Proljetnu vatru (kup). Deca su podeljena u dve grupe i nadmeću se ko će sakupiti više guma, staru obuću i smreke za Proljetnu vatru.

Deca su tih dana su kao vojnici, imaju svog nadređenog, i veoma su aktivni i veoma razigrani. 
U okolini traže stare gume, od kuće uzimaju staru odeću i obuću, a u obližnjim šumarcima sakupljaju smreke.

Nadmetanje između dve grupe traje sve do početka maja kada na zasebnim mestima, pripremaju Proljetnu vatru. Tog dana je pobednik ona grupa koja ima veću vatru. Međutim, svake godine pobednici su obe grupe. I jedna i druga grupa tvrde da je njihova Proljetna vatra, bila najveća. A sudaca nema, tako da do narednog proljeća prepričava se taj dan, i hvali se svaki dečak da je vatra iz njegove grupe bila najveća.

Nakon toga ostanu uništena livada, trava i drveće.